Tłusty Czwartek - Daj pączka.
Napisano: 7 lut 2013, o 11:12
Tłusty Czwartek - Święto króla Pączka
Gdy uderzył wielki dzwon,
objął w świecie pączek tron,
Król przez wszystkich ukochany,
piękny, pulchny i rumiany,
W brzuszku wprawdzie miał on dziurę,
lecz w tej dziurze konfiturę.
Okazale i wspaniale siadł król Pączek na krysztale;
A wokoło jego dworki, wysmukłe, kruche faworki,
Na półmiskach legły szynki i kanapki i tartynki,
Co za hałas, co za gwar! Tańczy chyba ze sto par.
Bo za króla Pączka hula nawet dziaduś i babula...
Świat się cały w kółko kręci, tańczy, hula bez pamięci ( ... )
(J. Mączyński - Losy króla pączka)
A teraz na poważnie.
Czy wiesz w ogóle co to za święto?
Czy wiesz dlaczego pączek jest symbolem tego święta?
Oraz trochę ciekawostek.
I. Tradycja
Tradycja zabaw w ostatnim tygodniu karnawału sięga czasów starożytnego Rzymu, a dokładniej mówiąc wywodzi się z uroczystości związanych z kończącą się zimą i nadejściem wiosny. Rzymianie nie oszczędzali swoich głów i żołądków, bawiąc się hucznie przez kilka dni przy alkoholu i tłustych potrawach, m.in. pączkach.
Jednakże Polacy nie byli w tym gorsi. W tradycji chrześcijańskiej Tłusty Czwartek był początkiem Tłustego Tygodnia – okresu wielkiego obżarstwa i zabawy. Bawili się wszyscy - szlachta i służba, wdówki i mężatki, młode panny i starcy. Ostatnie dni karnawału nazywano wówczas mięsopustem, zapustem lub ostatkami. Cel był jeden - wyszaleć się i najeść się do syta przed zbliżającymi się 40 dniami postu. Początkowo nasi przodkowie zastawiali stół tłustymi kiełbasami, kaszą, słoniną, boczkiem i wódką. Najważniejsze, aby było jak najwięcej, jak najtłuściej i jak najweselej. Ówczesnymi pączkami były kulki z chlebowego ciasta, smażone na smalcu i nadziewane słoniną.
Pierwsze słodkie pączki pojawiły się w Polsce w XVI wieku. Były to wypieki w postaci racuchów, pampuchów i chrustu (lub inna nazwa – faworki). Pączki w tej formie, jaką znamy współcześnie, pojawiły się u nas dopiero w XIX wieku, stając się z czasem symbolem tego święta.
Ważnym elementem Tłustego Tygodnia były tańce. Domy, karczmy czy ulice wsi i miast pełne były pląsających, pijanych ludzi. Na wsi, która najdłużej zachowała swe dawne zwyczaje, do domów przychodziły osoby przebrane m.in. za postaci znane z obchodów kolędniczych : koza, niedźwiedź, konik, bocian (zwiastun wiosny). Wierzono powszechnie, że wraz z nimi przychodzi do domów dostatek i urodzaj. Po ulicach biegali mężczyźni poprzebierani za kobiety, czarne, rogate diabły i inne cudacznie przyodziane postacie, zaczepiając przechodniów, porywając ich do tańca, ściskając i całując.
Ciekawie wyglądały obchody Tłustego Czwartku w Małopolsce. Tam dzień ten określany był „Combrowym Czwartkiem”. Według XVII-wiecznej legendy, w ostatni czwartek karnawału zmarł wójt Combr, który zabraniał handlować kramarkom na krakowskim rynku. W każdą rocznicę jego śmierci handlujące kobiety urządzały wielką zabawę. Zaczepiały mężczyzn i za krzywdę jaką niegdyś doznawały od wójta Combra, brały na nich odwet, np. ściągając z nich okrycie lub zmuszając do tańca. Do dziś o spotkaniu w kobiecym gronie mówi się - babski comber.
Jeden z licznych przesądów związanych z tym dniem mówi, że jeśli ktoś nie zje ani jednego pączka, nie będzie miał szczęścia aż do następnego karnawału. Lepiej nie ryzykować! Nie ma wyjścia – kto chce się poczuć jak pączek w maśle, musi go zjeść.
Dziś pozostałością po dawnym Tłustym Tygodniu jest Tłusty Czwartek, choć i tak mniej hucznie obchodzony niż kiedyś.
II. Synonimy
mięsopust - zapusty, ostatki, buchasy, bachusowe święta, kusaki, kuse dni,
III. Przysłowia
"Kto w tłusty czwartek nie zje pączków kopy, temu myszy zniszczą pole i będzie miał pustki w stodole"
"Gdy w tłusty czwartek człek w jedzeniu pofolguje, łaskawy Pan Bóg grzech obżarstwa daruje"
"Tłusty czwartek pączkami fetuje a od Popielca ścisły post szykuje"
"Od tłustego czwartku do Zmartwychwstania - ścisły post się kłania"
"Powiedział Bartek, że dziś tłusty czwartek, a Bartkowa uwierzyła, dobrych pączków nasmażyła"
IV. Pączek w liczbach
Średnio zjadamy 2,5 pączka na głowę. Czyli w dzisiejszym dniu cała Polska zje ich prawie 100mln.
1 pączek to 200-500 kalorii. Aby go spalić można wykonać następujące czynności:
- 3h spaceru
- 30min intensywnej jazdy na rowerze
- 35min biegania
- 40min tańca
- 45min jazdy na łyżwach
Bibliografia
http://www.mmzielonagora.pl/
http://www.bukowe.info
http://www.agroturysta.info.pl
http://www.wroclaw.pl/
http://babyonline.pl
Gdy uderzył wielki dzwon,
objął w świecie pączek tron,
Król przez wszystkich ukochany,
piękny, pulchny i rumiany,
W brzuszku wprawdzie miał on dziurę,
lecz w tej dziurze konfiturę.
Okazale i wspaniale siadł król Pączek na krysztale;
A wokoło jego dworki, wysmukłe, kruche faworki,
Na półmiskach legły szynki i kanapki i tartynki,
Co za hałas, co za gwar! Tańczy chyba ze sto par.
Bo za króla Pączka hula nawet dziaduś i babula...
Świat się cały w kółko kręci, tańczy, hula bez pamięci ( ... )
(J. Mączyński - Losy króla pączka)
A teraz na poważnie.
Czy wiesz w ogóle co to za święto?
Czy wiesz dlaczego pączek jest symbolem tego święta?
Oraz trochę ciekawostek.
I. Tradycja
Tradycja zabaw w ostatnim tygodniu karnawału sięga czasów starożytnego Rzymu, a dokładniej mówiąc wywodzi się z uroczystości związanych z kończącą się zimą i nadejściem wiosny. Rzymianie nie oszczędzali swoich głów i żołądków, bawiąc się hucznie przez kilka dni przy alkoholu i tłustych potrawach, m.in. pączkach.
Jednakże Polacy nie byli w tym gorsi. W tradycji chrześcijańskiej Tłusty Czwartek był początkiem Tłustego Tygodnia – okresu wielkiego obżarstwa i zabawy. Bawili się wszyscy - szlachta i służba, wdówki i mężatki, młode panny i starcy. Ostatnie dni karnawału nazywano wówczas mięsopustem, zapustem lub ostatkami. Cel był jeden - wyszaleć się i najeść się do syta przed zbliżającymi się 40 dniami postu. Początkowo nasi przodkowie zastawiali stół tłustymi kiełbasami, kaszą, słoniną, boczkiem i wódką. Najważniejsze, aby było jak najwięcej, jak najtłuściej i jak najweselej. Ówczesnymi pączkami były kulki z chlebowego ciasta, smażone na smalcu i nadziewane słoniną.
Pierwsze słodkie pączki pojawiły się w Polsce w XVI wieku. Były to wypieki w postaci racuchów, pampuchów i chrustu (lub inna nazwa – faworki). Pączki w tej formie, jaką znamy współcześnie, pojawiły się u nas dopiero w XIX wieku, stając się z czasem symbolem tego święta.
Ważnym elementem Tłustego Tygodnia były tańce. Domy, karczmy czy ulice wsi i miast pełne były pląsających, pijanych ludzi. Na wsi, która najdłużej zachowała swe dawne zwyczaje, do domów przychodziły osoby przebrane m.in. za postaci znane z obchodów kolędniczych : koza, niedźwiedź, konik, bocian (zwiastun wiosny). Wierzono powszechnie, że wraz z nimi przychodzi do domów dostatek i urodzaj. Po ulicach biegali mężczyźni poprzebierani za kobiety, czarne, rogate diabły i inne cudacznie przyodziane postacie, zaczepiając przechodniów, porywając ich do tańca, ściskając i całując.
Ciekawie wyglądały obchody Tłustego Czwartku w Małopolsce. Tam dzień ten określany był „Combrowym Czwartkiem”. Według XVII-wiecznej legendy, w ostatni czwartek karnawału zmarł wójt Combr, który zabraniał handlować kramarkom na krakowskim rynku. W każdą rocznicę jego śmierci handlujące kobiety urządzały wielką zabawę. Zaczepiały mężczyzn i za krzywdę jaką niegdyś doznawały od wójta Combra, brały na nich odwet, np. ściągając z nich okrycie lub zmuszając do tańca. Do dziś o spotkaniu w kobiecym gronie mówi się - babski comber.
Jeden z licznych przesądów związanych z tym dniem mówi, że jeśli ktoś nie zje ani jednego pączka, nie będzie miał szczęścia aż do następnego karnawału. Lepiej nie ryzykować! Nie ma wyjścia – kto chce się poczuć jak pączek w maśle, musi go zjeść.
Dziś pozostałością po dawnym Tłustym Tygodniu jest Tłusty Czwartek, choć i tak mniej hucznie obchodzony niż kiedyś.
II. Synonimy
mięsopust - zapusty, ostatki, buchasy, bachusowe święta, kusaki, kuse dni,
III. Przysłowia
"Kto w tłusty czwartek nie zje pączków kopy, temu myszy zniszczą pole i będzie miał pustki w stodole"
"Gdy w tłusty czwartek człek w jedzeniu pofolguje, łaskawy Pan Bóg grzech obżarstwa daruje"
"Tłusty czwartek pączkami fetuje a od Popielca ścisły post szykuje"
"Od tłustego czwartku do Zmartwychwstania - ścisły post się kłania"
"Powiedział Bartek, że dziś tłusty czwartek, a Bartkowa uwierzyła, dobrych pączków nasmażyła"
IV. Pączek w liczbach
Średnio zjadamy 2,5 pączka na głowę. Czyli w dzisiejszym dniu cała Polska zje ich prawie 100mln.
1 pączek to 200-500 kalorii. Aby go spalić można wykonać następujące czynności:
- 3h spaceru
- 30min intensywnej jazdy na rowerze
- 35min biegania
- 40min tańca
- 45min jazdy na łyżwach
Bibliografia
http://www.mmzielonagora.pl/
http://www.bukowe.info
http://www.agroturysta.info.pl
http://www.wroclaw.pl/
http://babyonline.pl
i ciekawie 
! 
Smacznego 